laugardagur, apríl 29, 2006
DV
Jæja, þá er DV hætt að verða dagblað. Það er ákveðinn söknuður af því, en hins vegar finnst mér það líka gott að öðru leyti.
Það er mikil synd hvernig búið er að fara með þetta blað síðustu árin sem hafði alla burði til að verða þetta ágenga blað sem segir fréttir sem aðrir veigra sér við að segja. Þegar ég var á mínu seinna skeiði á DV, árin 2001-2002, fannst mér allt umhverfi benda til þess að hægt væri að gera frábæra hluti þarna. Sigmundur Ernir Rúnarsson var nýbyrjaður sem ritstjóri og það var alveg ljóst að þar var fagmaður á ferðinni. Ég var reyndar þá í íþróttunum og kom ekkert nálægt öðrum fréttum nema í stuttan tíma en fingraför Sigmundar fóru fljótlega að sjást. Mér fannst um haustið 2001 að hann væri búinn að finna þessa fínrötuðu línu sem nauðsynlegt væri að rata þegar blaðið væri ágengara en önnur blöð - að veita ráðandi öflum ríkt aðhald án þess þó að fara yfir strikið.
En þegar leið að vori 2002 fór annað að koma í ljós. Óli Björn Kárason aðalritstjóri ákvað að ráða Ólaf Teit Guðnason til starfa, en hann hafði þá verið í fjögur ár sem fréttamaður á Fréttastofu Útvarpsins og gert þar prýðilega hluti. Og það skal tekið fram að ég er ekki á því að Ólafur Teitur sé slæmur blaðamaður. En það sem hann kom með, sem var slæmt fyrir DV, var mikil hægri slagsíða sem Óli Björn hefur örugglega ekki dregið úr. Ég held að ég sé nú ekki að segja neitt nýtt með þessu, því Páll Ásgeir Ásgeirsson, sem var blaðamaður á DV á þessum tíma, gerðu þessu skil í frægri grein fyrir nokkru.
En allavega, það urðu uppsagnir, og ég lenti í þeim í apríl 2002. Ég heyrði þá sögu síðar að DV hafi í raun verið orðið gjaldþrota þegar það flutti frá Þverholtinu í Skaftahlíðina þennan sama mánuð. En allavega, rúmu ári seinna var blaðið komið í þrot enda var það löngu búið að glata trúverðugleika sínum með þeirri hægri slagsíðu sem komin var á blaðið.
En síðan kom endurreisnin. Blaðið varð ágengara en þekkst hafði áður hér á landi. Það hneykslaði marga og ýmsir tjáðu sig um vafasöm vinnubrögð sem viðhöfð voru á blaðinu. En ef marka má útgefendur blaðsins var blaðið að ganga vel í fyrra en síðan hallaði undan fæti í janúar þegar málið kom upp með manninn sem framdi sjálfsmorðið á Ísafirði.
Ef svo er, að dregið hafi úr auglýsingasölu og lausasölu blaðsins eftir þetta, þá tek ég ofan fyrir þjóðinni. Þá hefur hún virkilega sýnt það að hún lætur ekki bjóða sér hvað sem er, og hætti að kaupa blaðið þegar það fór yfir strikið. Það var hins vegar áhyggjuefni við þetta að það hafi þurft sjálfsmorð til að menn áttuðu sig á því, vegna þess að staðreyndin var sú að menn voru orðnir samdauna þessum fréttaflutningi blaðsins. Þessi tiltekni uppsláttur vakti engin sérstök viðbrögð fyrr en fréttist af sjálfsmorðinu, fram að því var þetta bara eins og hver annar ósmekklegur uppsláttur DV sem menn virtust hættir að kippa sér upp við. Vissulega gerði blaðið margt gott, og það besta sem hefur líklega komið frá þeim er umfjöllunin um handrukkarana sem sýndi mikið hugrekki og var löngu orðin þörf.
Það slæma við þetta er að það er horfinn af sjónarsviðinu fjölmiðill sem gengur lengra en aðrir fjölmiðlar. Slíkur fjölmiðill er nauðsynlegur hér á landi. Að því leyti finnst mér það skrítið að útgefendur hafi gefist upp á að reka miðilinn bara út af tapi á einum ársfjórðungi. Nýir ritstjórar DV sem ráðnir voru í janúar áttu að finna þessa vandrötuðu línu sem ég vil meina að DV hafi fundið á sínum tíma undir ritstjórn Sigmundar Ernis. Þó að þeim hafi kannski ekki tekist það (reyndar spurning hvort þeir hafi fengið nægan tíma til þess) þarf það ekki að þýða að öðrum geti ekki tekist það. Og að því leyti vona ég að ágengur fjölmiðill verði stofnaður sem finni þá línu sem DV fann á sínum tíma.
Eitt að lokum: Páll Baldvin talaði um það í Kastljósinu í gær að DV hefði haft mikil áhrif á framsetningu annarra fjölmiðla. Ég er ekki viss um að það sé alls kostar rétt. Eina sem mér finnst kannski styðja þetta er forsíðufrétt Morgunblaðsins fyrir nokkrum vikum þar sem stúlka sagði frá nauðgunartilraun við Hafravatn. Það var nokkuð úr karakter fyrir Moggann. En að öðru leyti sé ég ekki þessi áhrif. Ef einhver miðill hefur haft þau áhrif að meira sé fjallað um líf opinberra persóna en áður þá er það Séð og heyrt. Án þess að ég sé einhver sérstakur aðdáandi þess fjölmiðlis þá hafa þeir viðhaft blaðamennsku sem greinilega gengur í fólk og í kjölfarið hafa aðrir fetað svipaða braut. Ég held því að áhrif þess blaðs séu mun meiri á íslenska fjölmiðlun síðustu árin en nokkurn tíma DV.
2 comments
Jæja, þá er DV hætt að verða dagblað. Það er ákveðinn söknuður af því, en hins vegar finnst mér það líka gott að öðru leyti.
Það er mikil synd hvernig búið er að fara með þetta blað síðustu árin sem hafði alla burði til að verða þetta ágenga blað sem segir fréttir sem aðrir veigra sér við að segja. Þegar ég var á mínu seinna skeiði á DV, árin 2001-2002, fannst mér allt umhverfi benda til þess að hægt væri að gera frábæra hluti þarna. Sigmundur Ernir Rúnarsson var nýbyrjaður sem ritstjóri og það var alveg ljóst að þar var fagmaður á ferðinni. Ég var reyndar þá í íþróttunum og kom ekkert nálægt öðrum fréttum nema í stuttan tíma en fingraför Sigmundar fóru fljótlega að sjást. Mér fannst um haustið 2001 að hann væri búinn að finna þessa fínrötuðu línu sem nauðsynlegt væri að rata þegar blaðið væri ágengara en önnur blöð - að veita ráðandi öflum ríkt aðhald án þess þó að fara yfir strikið.
En þegar leið að vori 2002 fór annað að koma í ljós. Óli Björn Kárason aðalritstjóri ákvað að ráða Ólaf Teit Guðnason til starfa, en hann hafði þá verið í fjögur ár sem fréttamaður á Fréttastofu Útvarpsins og gert þar prýðilega hluti. Og það skal tekið fram að ég er ekki á því að Ólafur Teitur sé slæmur blaðamaður. En það sem hann kom með, sem var slæmt fyrir DV, var mikil hægri slagsíða sem Óli Björn hefur örugglega ekki dregið úr. Ég held að ég sé nú ekki að segja neitt nýtt með þessu, því Páll Ásgeir Ásgeirsson, sem var blaðamaður á DV á þessum tíma, gerðu þessu skil í frægri grein fyrir nokkru.
En allavega, það urðu uppsagnir, og ég lenti í þeim í apríl 2002. Ég heyrði þá sögu síðar að DV hafi í raun verið orðið gjaldþrota þegar það flutti frá Þverholtinu í Skaftahlíðina þennan sama mánuð. En allavega, rúmu ári seinna var blaðið komið í þrot enda var það löngu búið að glata trúverðugleika sínum með þeirri hægri slagsíðu sem komin var á blaðið.
En síðan kom endurreisnin. Blaðið varð ágengara en þekkst hafði áður hér á landi. Það hneykslaði marga og ýmsir tjáðu sig um vafasöm vinnubrögð sem viðhöfð voru á blaðinu. En ef marka má útgefendur blaðsins var blaðið að ganga vel í fyrra en síðan hallaði undan fæti í janúar þegar málið kom upp með manninn sem framdi sjálfsmorðið á Ísafirði.
Ef svo er, að dregið hafi úr auglýsingasölu og lausasölu blaðsins eftir þetta, þá tek ég ofan fyrir þjóðinni. Þá hefur hún virkilega sýnt það að hún lætur ekki bjóða sér hvað sem er, og hætti að kaupa blaðið þegar það fór yfir strikið. Það var hins vegar áhyggjuefni við þetta að það hafi þurft sjálfsmorð til að menn áttuðu sig á því, vegna þess að staðreyndin var sú að menn voru orðnir samdauna þessum fréttaflutningi blaðsins. Þessi tiltekni uppsláttur vakti engin sérstök viðbrögð fyrr en fréttist af sjálfsmorðinu, fram að því var þetta bara eins og hver annar ósmekklegur uppsláttur DV sem menn virtust hættir að kippa sér upp við. Vissulega gerði blaðið margt gott, og það besta sem hefur líklega komið frá þeim er umfjöllunin um handrukkarana sem sýndi mikið hugrekki og var löngu orðin þörf.
Það slæma við þetta er að það er horfinn af sjónarsviðinu fjölmiðill sem gengur lengra en aðrir fjölmiðlar. Slíkur fjölmiðill er nauðsynlegur hér á landi. Að því leyti finnst mér það skrítið að útgefendur hafi gefist upp á að reka miðilinn bara út af tapi á einum ársfjórðungi. Nýir ritstjórar DV sem ráðnir voru í janúar áttu að finna þessa vandrötuðu línu sem ég vil meina að DV hafi fundið á sínum tíma undir ritstjórn Sigmundar Ernis. Þó að þeim hafi kannski ekki tekist það (reyndar spurning hvort þeir hafi fengið nægan tíma til þess) þarf það ekki að þýða að öðrum geti ekki tekist það. Og að því leyti vona ég að ágengur fjölmiðill verði stofnaður sem finni þá línu sem DV fann á sínum tíma.
Eitt að lokum: Páll Baldvin talaði um það í Kastljósinu í gær að DV hefði haft mikil áhrif á framsetningu annarra fjölmiðla. Ég er ekki viss um að það sé alls kostar rétt. Eina sem mér finnst kannski styðja þetta er forsíðufrétt Morgunblaðsins fyrir nokkrum vikum þar sem stúlka sagði frá nauðgunartilraun við Hafravatn. Það var nokkuð úr karakter fyrir Moggann. En að öðru leyti sé ég ekki þessi áhrif. Ef einhver miðill hefur haft þau áhrif að meira sé fjallað um líf opinberra persóna en áður þá er það Séð og heyrt. Án þess að ég sé einhver sérstakur aðdáandi þess fjölmiðlis þá hafa þeir viðhaft blaðamennsku sem greinilega gengur í fólk og í kjölfarið hafa aðrir fetað svipaða braut. Ég held því að áhrif þess blaðs séu mun meiri á íslenska fjölmiðlun síðustu árin en nokkurn tíma DV.